10/9/15

Οι 9 εμφύλιοι που γεννούν πρόσφυγες

Οι συγκρούσεις σε Αφγανιστάν, Ιράκ, Συρία, Νοτιοανατολική Τουρκία, Υεμένη, Λιβύη, Σομαλία, Σουδάν και Νιγηρία εξανάγκασαν εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους

Οι εννέα εμφύλιοι που γεννούν το κύμα των προσφύγων
Οσο συνεχίζεται ο πόλεμος στο Ιράκ και στη Συρία τόσο θα συνεχίζεται η μαζική έξοδος των κατοίκων τους

Αυτή τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή εννέα εμφύλιοι πόλεμοι συνταράσσουν τη Μέση Ανατολή, τη Βόρειο Αφρική και την Ασία, γι' αυτό εκατομμύρια άνθρωποι εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια και τις πατρίδες τους για να γλιτώσουν από τις συγκρούσεις. Ρεπορτάζ στη βρετανική εφημερίδα «The Independent» εξετάζει από ποιες χώρες προέρχονται οι πρόσφυγες που αναζητούν άσυλο στην Ευρώπη αλλά και τους λόγους πίσω από τη μαζική έξοδό τους. Οι μισοί από τα 23 εκατομμύρια κατοίκους της Συρίας έχουν αναγκαστεί να φύγουν από τα σπίτια τους, με τέσσερα εκατομμύρια πρόσφυγες να αναζητούν ήδη άσυλο σε άλλες χώρες.

Περίπου 2,6 εκατομμύρια Ιρακινοί έχουν εκτοπιστεί από τις επιθέσεις του Ισλαμικού Κράτους και ακόμη 1,5 εκατομμύριο εξαιτίας των συγκρούσεων στο Νότιο Σουδάν από το 2013. Παντού στη Μέση Ανατολή «κράτη καταρρέουν, αποδυναμώνονται ή δέχονται επιθέσεις. Και σε πολλά από αυτά τα μέρη, ακραίες σουνιτικές ισλαμιστικές εξεγέρσεις βρίσκονται σε άνοδο και τρομοκρατούν τους πολίτες με σκοπό να προκαλέσουν τη μαζική τους έξοδο» γράφει ο «Independent». Ακόμη ένα βασικό στοιχείο αυτών των πολέμων είναι ότι κανένας δεν δείχνει σημάδια ότι πρόκειται να τελειώσει σύντομα.
Οι περισσότεροι από τους σύρους πρόσφυγες που βρέθηκαν στην Τουρκία, στον Λίβανο και στην Ιορδανία το 2011 και το 2012 πίστευαν ότι ο πόλεμος στη Συρία θα τελείωνε σύντομα και ότι θα μπορούσαν να επιστρέψουν στη χώρα τους. Μόλις τα δύο τελευταία χρόνια συνειδητοποίησαν ότι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί και ότι πρέπει να αναζητήσουν μόνιμη κατοικία αλλού. Η διάρκεια των συγκρούσεων και μόνο σημαίνει ότι αυτοί οι άνθρωποι έχουν χάσει κάθε μέσο διαβίωσης στη χώρα τους και επομένως οι πρόσφυγες, που αρχικά αναζητούν την ασφάλεια, έχουν και οικονομικά κίνητρα.

Από τη Σομαλία του 1991 στην Υεμένη του 2014
«Τέτοιου είδους πόλεμοι διεξάγονται τώρα στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στη Συρία, στη Νοτιοανατολική Τουρκία, στην Υεμένη, στη Λιβύη, στη Σομαλία, στο Σουδάν και στη Βορειοανατολική Νιγηρία. Κάποιοι από αυτούς ξεκίνησαν πριν από καιρό, όπως στη Σομαλία, όπου το κράτος κατέρρευσε το 1991 και δεν ξαναοικοδομήθηκε, με πολεμάρχους, εξτρεμιστές τζιχαντιστές, αντίπαλα κόμματα και ξένους στρατιώτες να ελέγχουν διαφορετικές περιοχές της χώρας. Αλλά οι περισσότεροι από αυτούς τους πολέμους ξεκίνησαν μετά το 2001 και πολλοί μετά το 2011. Ο γενικευμένος εμφύλιος πόλεμος στην Υεμένη ξεκίνησε μόλις το περασμένο έτος, ενώ ο κουρδοτουρκικός εμφύλιος, που έχει στοιχίσει τη ζωή σε 40.000 ανθρώπους από το 1984, άρχισε ξανά τον περασμένο Ιούλιο με αεροπορικές επιθέσεις και επιδρομές ανταρτών» γράφει ο «Independent».
Και συνεχίζει: «Ολοι οι πόλεμοι είναι επικίνδυνοι και οι εμφύλιοι πόλεμοι είναι άκρως ανελέητοι, με τους θρησκευτικούς πολέμους τους χειρότερους από όλους. Τέτοιοι πόλεμοι διεξάγονται στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική, με το Ισλαμικό Κράτος - και τους κλώνους της Αλ Κάιντα - να σκοτώνουν τελετουργικά τους αντιπάλους τους και να δικαιολογούν τις ενέργειές τους δείχνοντας στον τυχαίο βομβαρδισμό κατοικημένων περιοχών από την κυβέρνηση Ασαντ. Αυτό που είναι λίγο διαφορετικό σε αυτούς τους πολέμους είναι ότι το Ισλαμικό Κράτος εσκεμμένα δημοσιοποιεί τις θηριωδίες του κατά των σιιτών, των γιεζίντι ή οποιονδήποτε άλλο κατατάσσει στους εχθρούς του. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται εν μέσω αυτών των συγκρούσεων φοβούνται ακόμη περισσότερο, γεγονός που καθιστά πιο πιθανό να φύγουν και να μην ξαναγυρίσουν. Αυτό ισχύει για όλους, από καθηγητές στο Πανεπιστήμιο της Μοσούλης μέχρι χωρικούς στη Νιγηρία, στο Καμερούν και στο Μάλι. Δεν προκαλεί έκπληξη που η προώθηση του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ οδήγησε σε μεγάλα κύματα προσφύγων, οι οποίοι γνωρίζουν πολύ καλά τι πρόκειται να τους συμβεί αν δεν φύγουν μακριά».

Ο ένας στους τέσσερις προέρχεται από τη Συρία
Επί τρεις δεκαετίες ο μεγαλύτερος αριθμός προσφύγων προερχόταν από το Αφγανιστάν, αλλά στη διάρκεια του περασμένου έτους τη θέση του πήρε η Συρία: ένας στους τέσσερις νέους πρόσφυγες παγκοσμίως προέρχεται από εκεί. Η Συρία και το Ιράκ βρίσκονται στην καρδιά μιας ανθρωπιστικής κρίσης που δεν δείχνει να έχει τελειωμό παρά την πρόσφατη διπλωματική δραστηριότητα. Οσο ο πόλεμος σε αυτές τις δύο χώρες συνεχίζεται, τόσο θα συνεχίζεται και η μαζική έξοδος των κατοίκων τους.