5/2/15

Mοντέλο Χρυσοχοΐδη στην ΕΛ.ΑΣ


Προς «μοντέλο Χρυσοχοΐδη» στην αστυνόμευση

Μεταρρυθμίσεις της εποχής Μιχάλη Χρυσοχοΐδη στα τέλη της δεκαετίας του 1990, όπως η πεζή αστυνόμευση, ο «αξιωματικός της γειτονιάς», η «κοινοτική αστυνόμευση» και άλλες σκοπεύει να επαναφέρει ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη κ. Γιάννης Πανούσης. Για πολλές από αυτές τις αλλαγές είχε τότε καθοριστικό ρόλο και ο ίδιος ως σύμβουλος του υπουργείου Δημόσιας Τάξης. Μάλιστα γι' αυτό το θέμα αλλά και για συνολική ενημέρωσή του είχε σειρά συναντήσεων το πρωί της Τρίτης στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής (ΓΑΔΑ).

Πέντε... απόπειρες σε 15 χρόνια
Οσον αφορά τους πεζούς αστυνομικούς και τους «αξιωματικούς» της γειτονιάς, ουσιαστικά θα πρόκειται για την πέμπτη προσπάθεια επαναφοράς την τελευταία δεκαπενταετία αυτού του μοντέλου αστυνόμευσης που ακόμη και σήμερα υπάρχει στα χαρτιά αλλά έχει αυτοκαταργηθεί στην πράξη και στην καθημερινότητα της ΕΛ.ΑΣ. Τυπικά ακόμη και σήμερα σε όλα σχεδόν τα αστυνομικά τμήματα της Αθήνας υπάρχουν εκατοντάδες πεζοί περιπολούντες αστυνομικοί αλλά και αστυνομικοί της γειτονιάς, οι οποίοι ωστόσο έχουν όλοι αφοσιωθεί σε άλλες δουλειές. Πολλοί μιλούν για «μοντέλο αστυνόμευσης που παύει να εφαρμόζεται λόγω διαφορετικών αναγκών της ΕΛ.ΑΣ., άλλου τρόπου περιορισμού της εγκληματικότητας με τα τμήματα ασφαλείας αλλά και σύστασης της επιτυχημένης ομάδας ΔΙΑΣ που ουσιαστικά είχε και τον κύριο ρόλο στην επονομαζόμενη εμφανή αστυνόμευση. Υπάρχουν και άλλες ομάδες, ΟΠΚΕ κτλ. που έχουν αναλάβει αυτόν τον ρόλο...». Τώρα όμως υπάρχει η πρόθεση να υπάρχουν, παράλληλα με την ομάδα ΔΙΑΣ, πεζές περιπολίες σε στοχευμένες, με υψηλούς δείκτες εγκληματικότητας περιοχές της Αττικής, όπως αυτές αναδεικνύονται από το online σύστημα καταγραφής συμβάντων της ΕΛ.ΑΣ. Οπως ανέφερε μάλιστα ο πρόεδρος του Σωματείου Ειδικών Φρουρών Αττικής κ. Βασίλης Ντούμας«η Αστυνομία πρέπει πάντα να προσαρμόζεται στο εγκληματικό τοπίο που μεταλλάσσεται. Δεν χρειάζεται να υποτιμήσουμε λοιπόν την παρουσία και τη δράση καμίας αστυνομικής υπηρεσίας. Πιστεύω συνεπώς ότι σε πολλές περιοχές, κυρίως στο κέντρο της Αθήνας, μπορεί και πρέπει να υπάρχει μαζί με την ομάδα ΔΙΑΣ και πεζή αστυνόμευση».

«Αίσθημα ασφαλείας» με προβλήματα
Την περίοδο 1998-2002 είχε επιλεγεί να δοθεί βάρος στην πεζή εμφανή αστυνόμευση με περίπου 470 πεζές περιπολίες σε όλη την Αθήνα, προκειμένου να δημιουργείται ζήτημα «αίσθημα ασφαλείας» στους πολίτες. Ομως τα επόμενα χρόνια διαπιστώθηκε ότι η πεζή αστυνόμευση ήταν προβληματική, ότι «άλλο το φαίνεσθαι και άλλο η ουσία στην καταστολή του εγκλήματος» και αποφασίστηκε δημιουργία δεκάδων Τμημάτων Ασφαλείας. Ετσι οι πεζές περιπολίες που είχαν απομείνει στην Αττική στα μέσα της δεκαετίας του 2000 ήταν περίπου 70 και αργότερα μειώθηκαν περαιτέρω μέχρι ουσιαστικού εκμηδενισμού.
Κάτι αντίστοιχο συνέβη και με τον πολύπαθο θεσμό του «αστυνομικού της γειτονιάς», δηλαδή αστυνομικών από τα τοπικά τμήματα που αναλαμβάνουν να έρχονται σε επαφή με καταστηματάρχες της περιοχής, εκπροσώπους τοπικών φορέων και πολίτες για να συζητούν θέματα εγκληματικότητας και «εγκλημάτων του δρόμου». Αυτοί με τη σειρά τους να μεταφέρουν πληροφορίες από τους πολίτες προς την ΕΛ.ΑΣ. για τις κινήσεις των κακοποιών και ό,τι ύποπτο υπέπεσε στην αντίληψή τους. Ωστόσο προ μερικών ετών είχε συνταχθεί εσωτερική μελέτη της ΕΛ.ΑΣ. στην οποία αναφερόταν ότι από την ανάλυση των στοιχείων οι 73 αστυνομικοί γειτονιάς της Αθήνας δέχθηκαν μέσα σε μία χρονιά μόλις 99 καταγγελίες πολιτών, ενώ έδωσαν μέσα σε έναν χρόνο μόλις τρεις πληροφορίες για πρόληψη εγκλημάτων. Σύμφωνα με στελέχη της ΕΛ.ΑΣ., «όπου οι αστυνομικοί της γειτονιάς δεν χάνονταν σε άλλες υπηρεσιακές ανάγκες, όταν έβγαιναν στις γειτονιές, οι περισσότεροι χάνονταν στις καφετέριες και γυρνούσαν άπραγοι». Οπως αναφερόταν τότε σε έκθεση, «τα αποτελέσματα από την εφαρμογή του θεσμού δεν ήταν τα αναμενόμενα, καθ' όσον η έως σήμερα εφαρμογή του κρίνεται υποτονική και η συνέχισή του με τον ίδιο τρόπο θα οδηγήσει τον θεσμό στον αφανισμό του. Απαιτείται η ουσιαστική επανίδρυσή του». Τον Σεπτέμβριο του 2007 τα τότε στελέχη του υπουργείου κ.κ. Πρ. Παυλόπουλος και Π. Χηνοφώτηςείχαν ζητήσει την πύκνωση των πεζών περιπολιών, και πάλι με αμφισβητούμενα αποτελέσματα.
Το ίδιο προβληματικά αποδείχθηκαν και τα Συμβούλια Πρόληψης Εγκληματικότητας, δηλαδή κοινές ομάδες αξιωματικών της ΕΛ.ΑΣ., εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλων τοπικών φορέων για την πρόληψη της εγκληματικότητας. Οπως ανέφεραν στελέχη της Κατεχάκη, «επρόκειτο για μια εξαιρετική ιδέα, όμως και αυτά στην πράξη καταργήθηκαν, αφού μετά τον αρχικό ενθουσιασμό για τη συμπόρευση ΕΛ.ΑΣ. και δημάρχων, τελικά στα περισσότερα συμβούλια δεν εμφανιζόταν κανείς, ενώ υπήρχαν και άλλα λειτουργικά προβλήματα».
Ωστόσο τώρα όλα αυτά επαναθεωρούνται από τον κ. Πανούση και ζητείται η προσαρμογή τους στα νέα δεδομένα.